Bieżuń – zespół pałacowy

Architektura:
JAZ+Architekci
Andrzej Jaworski, Anna Kotowska, Martyna Kędrzyńska, Klaudia Wujkowska, Joanna Lipnicka, Zuzanna Trzcińska

Architektura krajobrazu:
Pracowania Szelest
Maja Skibińska, Aleksandra Wiktorko-Rakoczy,

Rozwiązania wodne:
Elżbieta Urbaniak

Konsultacje z zakresu zabytków i założeń pałacowych:
Olga Michalik, Michał Mojecki, Michał Zarychta

Zespół pałacowy wraz z założeniem obronnym w Bieżuniu w zamyśle Andrzeja Zamoyskiego stanowił przestrzeń sprzężoną z Rynkiem miasta, co pozostaje do dziś czytelne w układzie urbanistycznym. Założenie przez lata narosło różnorodnymi warstwami tkanki architektonicznej i krajobrazowej i obecnie stanowi przestrzeń niedostępną, poddaną sukcesji przyrody.
Celem projektu jest adaptacja założenia parkowo-pałacowego, wydobycie wartości jego wyjątkowej historii i stworzenie miejsca, które może stać się swoistym pomnikiem polskiego parlamentaryzmu. Głównej idei projektu przyświecają nadrzędne wartości: podkreślanie historii miejsca i jego symbolicznej roli w tradycji polskiej myśli politycznej,

Warstwowość - W założeniu pałacowym widoczne są różne nawarstwienia tkanki architektonicznej i krajobrazowej. Projekt sięga do historii miejsca i w krytyczny sposób wydobywa wartościowe elementy każdej z warstw. Zachowując szacunek wobec tego co zastane, nowa, współczesna warstwa stanowi przedłużenie myśli miejsca, uzupełniając je o nową funkcję.

Integracja - Istotnym elementem polskiej myśli parlamentarnej było to nieustanne poszukiwanie równowagi pomiędzy ładem instytucjonalnym, a poczuciem odpowiedzialności i cnotą obywateli, ich samostanowieniem. Centralne miejsce w tym wielofunkcyjnym założeniu pałacowo-ogrodowym, zajmuje przestrzeń integracji, debaty, rozmowy i wymiany zdań podkreślona poprzez symboliczną ławą okalającą lustrzany świetlik. Miejsce jest przedłużeniem narracji muzealnej oraz koncepcji miejsca, mówiącej o republikańskich wartościach, które przenikają się z codziennym życiem.

Równowaga - Projekt kontynuuje myśl Zamoyskiego, dla którego istotny był pragmatyzm i racjonalność rozwiązań zespołu pałacowo-parkowego. Charakter przestrzenny założenia cechuje, prostota form, surowość i szczerość w doborze materiałów. Wykonane zostały tylko niezbędne kroki projektowe, które subtelnie ingerują w teren, podkreślając wartość tkanki zastanej, zarówno architektonicznej jak i krajobrazowej. Celem projektu było stworzenie przestrzeni spójnej, prowadzącej dialog z zastanym kontekstem, lecz nie próbującej go naśladować.

Umiar -Istotnym założeniem projektu jest zachowanie równowagi na kilku płaszczyznach: pomiędzy funkcją komercyjną a społeczną/publiczną, wydobywaniem tkanki historycznej a wprowadzaniem współczesnej, a także komponowaniem założenia ogrodowego i zachowywaniem zieleni sukcesyjnej. Poszukiwanie balansu między ingerencją projektową a zastanymi nasadzeniami doprowadziło do wytworzenia się trzech stref zieleni o różnych charakterach i stopniu ingerencji, które widoczne są w skali całego założenia jak i samego salonu ogrodowego.